Retoricahandboeken uit de oudheid vormen zoals bekend een rijke voedingsbodem voor de taalbeheersing. Ook buiten de academie worden de inzichten van de communicatieadviseurs uit de oudheid breed onderkend. Als in de media een bijzondere spreekvaardigheidsprestatie wordt besproken, gebeurt dat vaak met gebruikmaking van klassiek-retoricaal jargon (“Heel knap, hoe hij/zij zich bedient van pathostechnieken!”). In het vakmatige en lekengebruik van retoricale begrippen heeft zich een canon gevormd waarin een aantal thema's en terminologieën prevaleren en andere maar zelden gehoord worden. Tot de eerste groep behoren stijlfiguren en persuasie- en redeneringsgerelateerde thema’s; die vind je zonder moeite terug in eigentijdse leer- en handboeken, en ze zijn ook in de onderzoeksliteratuur prominent aanwezig. De laatste, minder bekende groep omvat een scala aan goed bewaarde geheimen op het gebied van memoria, actio en pronuntiatio. Om die te vinden moet je terug naar de bronteksten. Daar bevindt zich een rijk en verrassend modern aandoend scala aan overwegingen, aanbevelingen en oefenvormen voor het prepareren en uitvoeren van een sterke voordracht. Wij zullen enkele van die minder bekende inzichten in onze bijdrage over het voetlicht brengen, meer in het bijzonder ontleend aan Quintilianus’ Institutio oratoria (De opleiding tot redenaar), en laten zien hoe wij ze inzetten in onze eigen praktijk als presentatietrainers. We brengen de inzichten ook in verband met bevindingen uit survey-studies onder beginnende en ervaren sprekers waarin dezen reflecteren op hun eigen werkwijze bij het voorbereiden en uitvoeren van spreektaken.
